ترکیه، اتریش و چین جزو کشورهایی هستند که بر بسیاری از خدمات دیجیتال مالیات وضع کرده‌اند.
به گزارش گرداب، فناوری‌های دیجیتال تأثیری عمیق بر مالیات و سیاست‌های مالیاتی دارند. یکی از چالش‌های استفاده از این فناوری‌ها این است که در صورت عدم وضع قوانین و مقررات مناسب و تمهید الزامات پیشگیرانه، می‌توانند به تضعیف پایه مالیاتی کشور منجر شوند. تدوین سیاست‌های مالیاتی برای شرکت‌های دیجیتال بسیار متفاوت با شرکت‌های سنتی هر کشور است.
بخش‌های دیگر پرونده مالیات دیجیتال:
مالیات دیجیتال در کشور‌های جهان (۱)
در سال‌های اخیر، چندین کشور در سراسر جهان مالیات بر بسیاری از خدمات دیجیتال، از تبلیغات آنلاین و پلتفرمهای دیجیتال گرفته تا موتور‌های جستجو و تجارت داده اعمال کرده‌اند. این مالیات معمولاً مالیات خدمات دیجیتال (DST) نامیده می‌شود. در اروپا، ایتالیا، اتریش، اسپانیا، فرانسه و بریتانیا همگی نرخ مالیات متفاوتی بین چند درصد تا ۵ درصد بر این خدمات دیجیتال اعمال می‌کنند. دیگران نیز مالیات مشابهی را پیشنهاد کرده‌اند یا هنوز در حال بررسی آن هستند. بدیهی است که چند و، چون این نوع مالیات بحث برانگیز است.
در زیر چند نمونه دیگر از قوانین مالیاتی مستقیم مصوبه در کشور‌های مختلف را ذکر می‌کنیم.
اتریش
مالیات دیجیتال اتریش از ژانویه‌ی ۲۰۲۰ با نرخ ۵ درصد، بر گردش مالی خدمات تبلیغاتی ارائه‌شده توسط ارائه‌دهندگان خدمات در اتریش بر دو میزان اعمال می‌شود:
۱- گردش مالی بین‌المللی ۷۵۰ میلیون یورو و یا بیشتر
۲- گردش مالی درون مرز اتریش با حداقل ۲۵ میلیون یورو در سال
یک سرویس تبلیغات دیجیتالی به دو صورت اتریشی قلمداد می‌شود:
۱- روی دستگاهی با آدرس آی‌پی اتریش دریافت شود.
۲- آدرس‌های آگهی مربوط به کاربران اتریشی باشد.
در همین زمینه دولت اتریش مقررات اجرایی را و دستورالعمل‌هایی برای مالیات‌دهندگان منتشر نموده است. در دستورالعملی که توسط وزارت دارایی اتریش در مورد قوانین ثبت نام و پرداخت منتشر شده است، پرداخت‌های ماهیانه باید تا پانزدهمین روز از دومین ماه پس از ماه موضوعی انجام شود.
ترکیه
مالیات دیجیتال در ترکیه بر درآمد‌های حاصل از خدماتی مانند موارد زیر اعمال خواهد شد:
۱- انواع خدمات تبلیغاتی ارائه شده در محیط دیجیتال (شامل خدمات کنترل تبلیغات و سنجش عملکرد)؛ خدمات مربوط به انتقال داده‌ها و مدیریت داده‌های کاربران به همراه خدمات فنی ارائه شده در خصوص ارائه تبلیغات.
۲- فروش هر گونه محتوای صوتی، تصویری یا دیجیتال (از جمله نرم افزار، برنامه‌های کاربردی، موسیقی، ویدئو و غیره) در محیط دیجیتال یا هر سرویس ارائه شده در محیط دیجیتال که به کاربران امکان گوش دادن، تماشا یا پخش چنین محتوایی را در محیط دیجیتالی یا دستگاه‌های الکترونیکی می‌دهد.
۳- ارائه خدمات از طریق یک محیط دیجیتال که امکان تعامل با کاربر را فراهم می‌کند (از جمله ارائه خدماتی که فروش این نوع کالا‌ها یا خدمات را در بین کاربران امکان پذیر یا تسهیل می‌کند).
خدمات واسطه‌ای که در محیط دیجیتال در خصوص خدمات فوق الذکر انجام می‌شود نیز مشمول مالیات دیجیتال می‌شوند.
مالیات دیجیتال برای خدماتی که در ترکیه ارائه شده است، اعمال می‌شود، به این معنی: خدماتی که در ترکیه ارائه شده است، خدماتی که در ترکیه از آن‌ها بهره‌مند شده‌اند، خدماتی که برای مردم در ترکیه ارائه شده‌اند و خدماتی که در ترکیه ارزش گذاری شده‌اند.
چین
در سیستم مالیاتی فعلی چین، ۱۸ نوع مالیات وجود دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به مالیات ارزش افزوده، مالیات مصرفی، مالیات درامد شرکت و مالیات‌های شخصی اشاره کرد. در مبحث مالیات دیجیتال چین دو نوع رویکرد وجود دارد. رویکرد اول این است که با شفاف‌سازی مالیات مربوط به اقتصاد دیجیتال، سیستم مالیات موجود را بهینه‌سازی کند. رویکرد دوم این است که علاوه بر مالیات‌های موجود، یک مالیات دیجیتال معرفی شود.
در رویکرد اول، آسان‌ترین راه برای افزایش درآمد مالیات دیجیتال این است که مدیریت و جمع‌آوری مالیات برای کسب‌وکار‌های اقتصاد دیجیتال تقویت شود. بیشتر کمبود درآمد مالیاتی از پلتفرمهای دیجیتال، به این خاطر است که مدیریت و جمع‌آوری مالیات از کسب‌وکار‌های کوچک موجود در این پلتفرم‌ها (از جمله مرچنت‌های تائوباو و فروشگاه‌های وی‌چت که در پلتفرمهای گروه علی‌بابا و تنسنت هولدینگز فعالیت می‌کنند) به خوبی انجام نمی‌شود.
در مراحل اولیه توسعه اقتصاد دیجیتال، چین قوانین شفافی برای ارائه‌دهندگان خدمات دیجیتال تعیین نکرده بود. در سال ۲۰۱۱، سازمان امور مالیاتی ووهان چین اولین لایحه مالیاتی خود را برای یکی از فروشگاه‌های تائوبائو تعیین کرد. قانون تجارت الکترونیک چین (که در یکم ژانویه سال ۲۰۱۹) به مرحله اجرا رسید، باصراحت قید می‌کند که «نقش‌آفرینان تجارت الکترونیک باید ملزومات مالیاتی خود را انجام دهند و طبق قانون از مزایای مالیاتی آن بهرمند شوند.» این موضوع برای مالیات دیجیتال نوعی مبنای قانونی ایجاد کرده است. یکی از گزارشات شرکت پرایس‌واترهاوس‌کوپرز (PwC) نشان می‌دهد که سیستم مالیاتی فعلی، جمع‌آوری مالیات از فروشگاه‌های آنلاین را تاحدودی تکمیل کرده است، اما مالیات افرادی که محصولات خود را ازطریق پلتفرمهای زنده می‌فروشند هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است.
در سال ۲۰۱۹، تجارت الکترونیک لایو در چین به‌شدت رونق گرفت. در این نوع خریدوفروش، سلبریتی‌های نرم‌افزار‌های اجتماعی به صورت لایو محصولات خود را تبلیغ می‌کنند. اکنون این افراد آنقدر در تبلیغات ماهر شده اند که گاهی تمام موجودی یک محصول را تنها در یک جلسه لایو می‌فروشند. به گزاش شرکت مشاوره «Bain & Co»، حجم کالای ناخالص مبادله شده در رویداد‌های لایو در سال ۲۰۱۹ سه برابر شده و به بیش از ۴۰۰ میلیارد یوان رسیده است.
لایو‌هایی که سلبریتی‌ها برگزار می‌کنند، معمولاً نوعی کسب‌وکار تک‌مالک به حساب می‌آیند و بنابراین، نرخ مالیاتی خیلی کمتری به آن‌ها تعلق می‌گیرد. حتی اگر آن‌ها صد‌ها کارمند استخدام کنند و شبیه به یک شرکت بزرگ عمل کنند. چین از شرکت‌ها تک‌مالیکتی یا شرکت‌هایی که فقط یک نفر روی آن سرمایه‌گذاری کرده است، مالیات بر درآمد دریافت نمی‌کند. درعوض، مالیاتی که برای تولیدات و فعالیت کسب‌وکار‌های تک‌مالیکتی در نظر گرفته می‌شوند، بخشی از مالیات‌های درآمد شخصی او هستند.
دولت‌های محلی برای مالیات گرفتن از این کسب‌وکار‌های تک‌مالک، به جای حسابرسی (که روش سخت‌گیرانه‌ای به حساب می‌آید) از روش اصالت‌سنجی استفاده می‌کنند تا بتوانند سرمایه‌گذاری‌های بیشتری را جذب کنند. این موضوع باعث می‌شود نرخ مالیات حتی از میزان حداقلی سه درصد (که برای مالیات درآمد‌های فردی در نظر گرفته شده) نیز کمتر شود.
در مقایسه با کسب‌وکار‌های تک‌مالک، شرکت‌های پلتفرمی اینترنتی باید از قوانین مالیاتی سختگیرانه‌تری پیروی کنند، اما همچنان می‌توانند از مزیت‌های طرح‌ریزی مالیاتی بهره ببرند. برای مثال، پلتفرمهای اینترنتی می‌توانند واحد توسعه و تحقیقات تاسیس کنند و سود‌های خود را به این واحد اختصاص دهند. به گفته یکی از متخصصان مالیاتی «PwC»، به این ترتیب آن‌ها می‌توانند نسبت به نرخ مالیاتی ۲۵ درصدی که برای شرکت‌های فناورانه درنظر گرفته شده، مبلغ کمتری را پرداخت کنند و مالیات ۱۵ درصدی بدهند.
